Placówki i komisariaty Straży Celnej, Policji Państwowej, Urzędu Celnego w okolicach Wójcina
Str. 6
Historia i przekierowania
Przejście graniczne w Goli działało najprawdopodobniej już od początku 1919. (w zachowanych dokumentach archiwalnych brak dokładnej daty otwarcia przejścia)
Do 1930 przechodziło liczne przeobrażenia.
W 1928 (w wyniku przekształcenia Straży Celnej w Straż Graniczną) przeniesiono istniejący tu komisariat z Goli do pobliskich gminnych Dzietrzkowic.
Komisariat ten obejmował swym zasięgiem tereny od Grześlaków do Chróścina i liczył średnio ok. 60 strażników. Jego kierownikiem był poczatkowo komisarz Atanazy Kawerniński
Komisariat w Dzietrzkowicach kierował pracą placówek w miejscowościach: Skomlin, Toplin, Dzietrzkowice-Bezula, Łubnice-Krupka, Wójcin, Gola, Chróścin i Bolesławiec.
Już po reorganizacjach w całym powiecie wieluńskim działały trzy komisariaty: pierwszy to komisariat SG Jelonki, drugi to komisariat SG Praszka i
trzeci to komisariat SG Dzietrzkowice.
W Goli i Wójcinie-Papierni (dzisiejszy młyn) pozostały placówki SC wraz z Posterunkiem Policji Państwowej i komorą celną przy przejściu granicznym w Goli.
Budynek Strażnicy, komisariatu, a potem Placówki SG w Goli mieścił się w dawniejszym budynku p. Brząkałów (dziś Gola nr 48) i piętrowym budynku przy samym moście granicznym (Straż Celna)
Funkcjonariusze SG i Policji Państwowej stołowali się w budynku p. Fronczyków gdzie mieściła się także piekarnia.
Funkcjonariusze Straży Granicznej i Policji Państwowej byli twórcami oraz główną siłą napędową powstałego na naszym terenie związku strzeleckiego zrzeszającego okolicznych, cywilnych mieszkańców. Taki właśnie związek strzelecki powstał w Goli i Wójcine pomiędzy 1926 a 1932 rokiem. Była to ogólnopolska organizacja paramilitarna zrzeszająca głównie młodzież wiejską i rzemieślniczą. Prowadziła działalność w zakresie wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego, szkoląc jednocześnie młodzież przedpoborową. Organizację tą założył w Wójcinie „zielonka” (określenie funkcjonariusza Straży Celnej) Franciszek Michalski. Wtedy to powstała strzelnica w lesie golskim. Przy strzelnicy powstały też dwa boiska: do koszykówki i siatkówki.
Budynek placówki SC w Wójcinie (Papiernia) to najprawdopodobniej, dziś już nieistniejące zabudowania po lewej stronie drogi wjazdowej do młyna, tuż przy zabudowaniach młyńskich.
W skłąd komisariatów wchodziły także oddziały wywiadowczo-dochodzeniowe tzw. placówki II linii SG. Takie mieściły się np. przy komisariacie w Dzietrzkowicach, a także w Bolesławcu czy Skomlinie.
Omawiając ochronę granicy polsko niemieckiej na naszym terenie, nie sposób nie wspomnieć o kawalerii Korpusu Ochrony Pogranicza. Ta typowa dla kresów wschodnich formacja trafiła do nas wiosną 1939 w ramach przeprowadzonej mobilizacji marcowej. Był to już jednak typowo wojskowy oddział kawalerii przeznaczony do działań obronnych w związku z nieuchronnie zbliżającą się wojną z III Rzeszą.
Ciekawy materiał filmowy traktujący o historii wybuchu II WŚ i oddziałów żołnierzy KOP w okolicach Wójcina, Goli, Bolesławca, Żdżar i Praszki z cyklu "Było... nie minęło" pt. "Na zachodnich rubieżach" wyemitowanano na kanale TVP Historia w dniu 12.10.2013 r.
To oczywiście nie był jedyny materiał filmowy traktujący o naszych okolicach, ale ten zapadł mi szczególnie w pamięci ze względu na ciekawą narrację historyczną.
Dział dotyczący historii Straży Granicznej na naszym terenie jest ciągle jeszcze w fazie tworzenia, proszę więc o cierpliwość i wyrozumiałość jeśli coś nie jest jeszcze w pełni gotowe, a jakieś informacje lub daty są nieścisłe czy podane w dużym przybliżeniu.
W opracowaniu tego tematu dużą część informacji zaczerpnięto z Internetu.
Wiekszość powstała dzięki owocnej współpracy z głównym autorem tego cyklu w Wikipedii Kerimem44 (prywatnie emerytowanym oficerem WP i moim serdecznym przyjacielem, dysponujemy szeregiem scanów dokumentów zgromadzonych w Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie uwiarygadniających wiele podanych wyżej faktów …)
Po więcej informacji z historii tych ziem zapraszam do działu historycznego
Więcej nt. formacji granicznych w II Rzeczypospolitej Wikipedia
Więcej nt. Straż Graniczna (1918-1919) Wikipedia
Więcej nt. Wojskowa Straż Graniczna Wikipedia
Więcej nt. Straż Celna Wikipedia
Więcej nt. Straż Graniczna (1928-1939) Wikipedia
Więcej nt. Straż Graniczna (1928-1939) Wikipedia
Więcej nt. Inspektoratu w Wieluniu (1928-1939) Wikipedia
Więcej informacji nt. placówki Straży Granicznej 1 linii Wójcin z Wikipedii
Więcej informacji nt. placówki Straży Celnej Wójcin "Papiernia" z Wikipedii
Więcej informacji nt. placówki Straży Granicznej 1 linii "Gola" z Wikipedii
Więcej informacji nt. komisariatu Straży Celnej "Gola" z Wikipedii
Więcej informacji nt. placówki Straży Celnej "Gola" z Wikipedii
Więcej informacji nt. placówki Straży Granicznej II linii "Dzietrzkowice" z Wikipedii
Więcej informacji nt. komisariatu Straży Granicznej "Dzietrzkowice", "Radostów" z Wikipedii
cdn ...
Strona wykorzystuje pliki cockies do monitorowania i obsługi więcej