Gola nad Prosną
str. 1
Gola to niewielka wieś, położona bezpośrednio nad rzeką Prosną, na jej prawym brzegu, leży na pograniczu dwóch województw: opolskiego i łódzkiego.
Administracyjnie sołectwo Gola należy do gminy Bolesławiec, powiatu wieruszowskiego i województwa łódzkiego.
Choć Gola dziś nie należy do tej samej gminy co Wójcin, jednak od samego początku swojego istnienia była związana z parafią wójcińską, kiedyś także terytorialnie, bo do 1973 roku.
Ta "mała" osada wiejska jest malowniczo położona pomiędzy lasami i łąkami w dolinie rzeki Prosny. Tutaj też krzyżują się główne szlaki turystyczne w okolicy.
Z Goli jest tylko 4 km. do pobliskiej Byczyny, 5 km. do Bolesławca, 1 km. do zamku DPS Chróścin, 2 km. do wsi Chróścin i także 2 km. do Wójcina. Niedaleko przebiega DK nr. 11, najbliżej do niej jest w Gołkowicach (2 km). Tuż za Prosną jest mała osada Piaski, ale dziś w dokumentach przemianowania i funkcjonująca już jako Gołkowice. Wiosną 2016 roku postawiono przy niej nowy znak zmienający nazwę, Gołkowice - kolonia Daniszów.
Jesieną 2010 roku na Goli zameldowanych było 174 mieszkańców, istniało 60 zabudowań mieszkalnych, w tym 5 drewnianych. Zmiany demograficzne i zabudowę mieszkalną do roku 2015 prześledzisz >> tutaj
W Goli znajdują się dwie kaplice kościelne. Starsza jest własnością prywatną rodziny Mączków, wybudowana ok. 1896 roku, dziś już nieużytkowana, druga zaś nowo wybudowana i uroczyście poświęcona 13.05.2010 roku, służy mieszkańcom Goli jako kościół filialny. Kaplica ta, (a raczej kościół) pw. Matki Boskiej Fatimskiej, jest nieprzypadkowo powiązana z datą zamachu na ojca św. Jana Pawła II.
Na Goli aktywnie działa gospodarstwo agroturystyczne "Gościniec nad Prosną", funkcjonuje także sklep spożywczo–przemysłowy.
Do września 1939 działało tu przejście graniczne pomiędzy Polską a Niemcami. Prawdopodobnie też tutaj lub w pobliżu, wojska niemieckie naruszyły granicę państwową około godziny 4:30 rano, 1 września 1939, a więc jeszcze przed oddaniem strzałów z pancernika Schleswig-Holstein o 4:45 na Westerplatte, uważany powszechnie za moment rozpoczęcia II wojny światowej.
Ciekawy materiał filmowy traktujący o historii tamtych dni w Goli, Bolesławcu i Praszce z cyklu >> "Było... nie minęło" pt. "Na zachodnich rubieżach" wyemitowano na kanale TVP Historia w dniu 12.10.2013 r. o godz. 15. (materiał już niedostępny)
30.11.2019 ukazał się artykuł i film w gazecie internetowej www.tugazeta.pl pokazujący zabudowę Goli widzianą z perspektywy lotu ptaka. Film można zobaczyć też bezpośrednio w serwisie You Tube.
Historia w skrócie:
W końcu XVI wieku na zachód od Wójcina pojawił się nowy folwark o nazwie „Gola”. Nazwa ta wzięła się zapewne od określenia miejsca pośród lasów, nieporośniętego drzewami, polany leśnej. Pierwsza pisana wzmianka zachowała się z dokumentów lustracyjnych majątków królewskich (Lustracja 1616; Lustracja 1628). Dowiadujemy się tam dwukrotnie, że istniał w tamtych czasach folwark w Goli (Na Golej, na Golicy). Przy tym folwarku znajdowała się też komora celna i młyn, a mieszczanie z Bolesławca otrzymali przywilej od króla Stefana Batorego w 1579 roku, uprawniający ich do pobieranie opłat celnych w trzech miejscowościach nad Prosną: w Bolesławcu, Wieruszowie i przy folwarku Goli. (Lustracja 1616, s.162) Ten przywilej Stefana Batorego byłby więc pierwszą informacją pisemną o Goli.
W odległości około półtora kilometra na zachód od Goli, tam gdzie dzisiaj znajdują się łąki, archeolodzy odkryli ślady osadnictwa prehistorycznego. Również w samej Goli odkryto kilka stanowisk po ludach koczowniczych żyjących kilka tysięcy lat p.n.e. (kultura tardenuaska) i kilka stanowisk po osiadłych ludach „kultury łużyckiej” (XV–V w p.n.e.).
Dokładniejsza historia tych ziem dostępna w dziale historycznym
Poniżej znajdują się odnośniki do dalszych stron o Goli.
Tam też odsyłam po więcej obrazów w galeriach zdjęciowych.
Galeria z Goli i okolicy (2007-2023)
Poświęcenie nowego Kościoła - kaplicy - 13 maj 2010
Obraz MB Częstochowskiej na Goli 9.03.2011
Zielone świątki - 13 czerwca 2011
100 lecie OSP Gola - 4.09.2011
Odpust MB Fatimskiej - 13 maj 2012
Wizytacja biskupa - 19 październik 2014
Nowszy samochód dla OSP i remont remizy - maj 2015
Pożegnanie ks. Króczyńskiego, odpust 10 maj 2015
Piknik historyczny - 12.09.2021
Niniejsza strona jest tylko początkiem szerszego atrykułu poświeconego Goli, proszę o cierpliwość - lub też o pomoc w napisaniu szerszego opracowania. Adres kontaktowy
Na wirtualny spacer po Goli i okolicy zapraszam do Google maps.
Strona wykorzystuje pliki cockies do monitorowania i obsługi więcej