Łubnice kasztelana Klemensa
– 780 lat temustr. 2
Gdy chodzi o targ, to na zjeździe z udziałem Henryka Brodatego w Bobrownikach koło Ostrzeszowa w roku 1238 księżna na Kaliszu i Rudzie, Viola, wraz ze swoim synem Władysławem, pozwoliła Klemensowi, już wtedy kasztelanowi krakowskiemu, lokować Łubnicę na prawie średzkim oraz założyć „in hereditatetaxata Lubnica” targ, który ma się cieszyć taką wolnością „jak miasto Środa”. Rok później Mieszko II Otyły, syn Violi, potwierdził – dzięki staraniom Klemensa – „nadanie Lubnicy prawa średzkiego takiego samego, jakie jego krewny Henryk Brodacz nadał Środzie”.
Zatem w 1238 r. została założona nowa osada zwana Łubnice-targ. Od tego czasu występują w źródłach dwie miejscowości zwane Łubnicami: - w 1246 r. – są to miasto i wieś o tej nazwie; - w 1253 r. – „Lubnicz forum et Lubicz Theodorici” oraz „Lubnicet villa Theodorici”.
Już w 1266 r. Łubnice są odnotowane jako wieś, więc miastem były około 28–30 lat.
Widzimy z tego, pisze R. Rosin, że początkowo wystarczało nazwanie jednej osady „Łubnicami-miastem” lub „Łubnicami-targiem”, a drugiej osady – „Łubnicami-wsią”.
Później zaczęto tę część Łubnic nazywać od imienia jej sołtysa Teodoryka (po polsku Dzietrzyka), Łubnicami Teodorykowymi lub Dzietrzykowymi. Jeszcze w 1356 r. występuje nazwa „Lubnic Theoderici”. Jednoczłonowa nazwa Dzietrzkowic pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie wydanym w Kaliszu 25.04.1397 r. I odtąd – jako Dzietrzkowice – „jest już stale używana”.
Który zatem rok można obecnie uznać za podstawowy dla obchodów początku istnienia Łubnic – 1234 czy 1238? Rzeczywistej daty powstania pierwotnej osady nie da się ustalić ze względu na brak podstaw źródłowych. – Natomiast można coś powiedzieć o lokacji.
Na przykład R. Rosin uważa, że pierwsze lokacje pojawiły się przed rokiem 1237, więc objęłyby i Łubnice roku 1234, a drugie lokacje – „od 1238 r. tj. od przeniesienia na prawo średzkie Dzietrzkowic i założenia targu w Łubnicach”. Jeżeli tak, to mamy potwierdzenie naukowe, że Dzietrzkowice i Łubnice przed rokiem 1238 były lokowane na prawie polskim.
Za pierwszą i oficjalną wzmiankę o istnieniu osady o nazwie Łubnica, należy więc przyjąć rok 1234. Nie można natomiast przyjmować, że Łubnice istnieją od roku 1238, skoro były już cztery lata wcześniej. Dlatego 1238 rok może być traktowany i obchodzony uroczyście jako rok lokacji Łubnic i Dzietrzkowic na prawie średzkim.
Dla celów porządkowych można podać, że w roku 2018:
1) miną 784 lata od zgody Henryka Brodatego na zamianę Klemensowego Mirowa na Łubnicę (całą lub część), należącą do rycerza Iwona i jego brata Ubysława, a istniejącą do tamtej pory i wcześniej zapewne na prawie polskim;
2) minie 780 lat od uzyskania przez kasztelana Klemensa od księżnej Violi pozwolenia na lokowanie Łubnicy na prawie średzkim, oraz założenia osady zwanej Łubnica-targ.
Kim zatem był kasztelan Klemens/Klimunt herbu Gryf, jego bracia, żona i córka?
Odpowiedź znajdujemy u S. Karwowskiego. Pisze on, że „był ten Klemens z Klimuntowa jednym z najmożniejszych panów polskich. On to wraz z Januszem, wojewodą krakowskim jeździł w dziewosłęby do Węgier w 1239 r. i w tymże roku przywiódł Bolesławowi Wstydliwemu oblubienicę… Kingę, córkę króla węgierskiego Beli IV”.
Poza misją jaka mu przypadła w udziale, dowiadujemy się, że był on związany z Klimuntowem, dzisiejszym Klimontowem, leżącym koło Proszowic w Krakowskiem. Jego żoną była Racława, a jedynym dzieckiem, córka Wizenna/Wysienega, późniejsza zakonnica, w roku 1263 magistra/kseni klasztoru Benedyktynek w Staniątkach pod Proszowicami. – Klasztoru, ufundowanego w 1228 r. przez Klemensa i jego trzech braci: Wierzbiętę, Andrzeja i Janka.
Wierzbięta był proboszczem (pierwszym prepozytem) w Staniątkach; Andrzej był kanonikiem i zabiegał o godność biskupa; syn Janka, Sunisław również był duchownym i miał wyższe święcenia. Racława po śmierci męża przebywała w klasztorze.
W roku 1239 Łubnica była w dalszym ciągu własnością kasztelana Klemensa, co potwierdza akt Mieszka II Otyłego. Na własność cysterek łubnickich przeszła 6 lat później, bowiem z aktu arcybiskupa Pełki z 6.02.1245 r. wynika, że Wierzbięta i wdowa po Klemensie, Racława „zrzekają się… na rzecz klasztoru cysterek w Łubnicach wszelkich praw, jakie im przysługują do całej fundacji łubnickiej…”. Przypuszcza się też, że Klemens posiadał majątki w okolicy Bolesławca, Wieruszowa i Wielunia, a więc niedaleko od Ołoboku oraz w sąsiedztwie klasztoru.
Strona wykorzystuje pliki cockies do monitorowania i obsługi więcej