Rozdział 6.

Pod zaborami po uwłaszczeniu.

str. 4

 Grunty kościelne znajdowały się w trzech różnych punktach wsi:

 najwięcej ziemi kościelnej znajdowało się na zachód od kościoła, w kierunku Chróścina, gdzie było tego około 3 łanów („Ku Chróścinu” – 29 m 208p, „Za Brzozą” – 59m 112 p); około 1 łanu leżało na wschód od kościoła, w okolicy zwanej „Podlipka” i obejmowało obszar 32 m 33 p (może Pasternik?); kolejne pole, o obszarze nieco mniejszym od jednego łanu, leżało „Ku Łubnicom”, prawdopodobnie położone gdzieś między „ Padołami ” a Prosną, gdzie było 26 m 297p.

Przyjrzyjmy się teraz jak wyglądał dokładny podział ziemi proboszczowskiej.

B. Wieś Wójcin Stary Poduchowny (Tabela nr 59) – ogólna powierzchnia 43 morgi 32 pręty (43m 32p).
Nie potrafimy precyzyjnie ustalić lokalizacji gruntów znajdujących się w tej Tabeli.

Wójcin Stary Poduchowny (Tabela Nr 59).

1. Lp/ TL;  2. Nazwisko i imię; 3. Morgi i pręty.

1/4 Adamski Wojciech 5m131p;  2/26 Alberty Bartłomiej 0m67p;  3/9 Białek Jakub 0m60p;  4/3 Białek Franciszek 5m62p;  5/31 Dulas Marcin 0m60p;  6/15 Feska (?) Katarzyna 0m60p;  7/25 Gabryś Kazimierz 0m60p;  8/81 Górecka Anna 1m50p; 9/20 Grabarek Ewa 0m30p; 10/28 Janas Franciszek 0m90p; 11/2 Ligocki Ignacy 0m15p; 12/19 Lis Piotr 0m90p; 13/27 Lis Wojciech 0m60p; 14/18 Mencel Rozalia 0m30p; 15/17 Mendel Jan 0m45p; 16/23 Mendel Marianna 0m30p; 17/5 Mendel Mateusz 7m161p; 18/6 Mendel Walenty 7m103p; 19/11 Musiałek Stanisław 0m75p; 20/7 Olek Ambroży 1m7p; 21/12 Osadnik Marianna 0m60p; 22/1 Perlak Jan 4m175p; 23/13 Przybyła Jan 0m120p; 24/14 Spikowska Tekla 0m130p; 25/29 Spleśnieżanka (?) Joanna 0m90p; 26/24 Szymański Franciszek 0m60p; 27/10 Wejner Antoni 0m60p; 28/21 Wejner Jan 0m120p; 29/16 Wejner Kazimierz 0m45p; 30/22 Woźniakowska Joanna 0m30p; 31/2 Zataj Jan 5m68p; 32/30 Zataj Tomasz 0m60p.
···
Razem 1-32, 43m32p

Wójcin Nowy Poduchowny (Tabela Nr 60).

1. Lp/ TL;   2. Nazwisko i imię;   3. Morgi i pręty.

1/11 Adamski Błazej 2m165p; 2/21 Borkowski Franciszek 2m170p; 3/41 Bramek Tomasz 1m0p; 4/42 Chmiel Bernard 1m0p; 5/43 Chrzan Izydor 1m15p; 6/55 Cichosz Franciszek 1m10p; 7/47 Cichosz Maciej 1m0p; 8/23 Cigler Abraham 2m170p; 9/22 Ćwikła Damazy 2m170p; 10/34 Dymek August 2m162p; 11/24 Dziekan Szymon 1m0p; 12/38 Faryś Tomasz 1m0p; 13/1 Felusiak Jan 1m0p; 14/50 Gąska Filip 1m0p; 15/30 Golas Hipolit 2m17p; 16/35 Gorasimow Tomasz 2m166p; 17/15 Gruszczyński Franciszek 1m0p; 18/8 Grzela Walenty 1m0p; 19/37 Hondzel Michał 1m0p; 20/6 Ickowicz Jakub 2m150p; 21/14 Jeżewski Piotr 2m160p; 22/53 Jochymski Józef 1m0p; 23/18 Kasprzyk Grzegorz 2m175p; 24/20 Kępa Maciej 2m175p; 25/26 Królik Elżbieta 0m163p; 26/56 Kubiak Piotr 1m10p; 27//25 Leżyna Joanna 0m162p; 28/40 Lis Franciszek 1m0p; 29/31 Maciejak Kazimierz 2m127p; 30/32 Maciejak Aleksander 2m127p; 31/3 Mączka Tomasz 1m0p; 32/51 Mendel Franciszek 1m0p; 33/4 Mendel Grzegorz 1m0p; 34/44 Michalak Antoni 1m0p; 35/28 Mrówka Mateusz 2m127p; 36/49 Nowicki Kasper 1m0p; 37/57 Pękała Bibianna 1m10p; 38/39 Piekielny Jan 1m0; 39/13 Rybka Balcer 2m162p; 40/9 Sarnowski Ludwik 1m0p; 41/45 Sobel Wawrzyniec 1m0p; 42/54 Stasiak Pelagia 1m150p; 43/52 Szczepański Marcin 1m0p; 44/12 Ściebiura Andrzej 2m160p; 45/58 Ściebiura Piotr 1m10p; 46/19 Ślusarek Józef 2m175p; 47/7 Tomczak Michał 2m250p; 48/36 Wejner Urban 1m0p; 49/16 Wierzba Mikołaj 2m175p; 50/48 Witkowski Jakub 1m0p;  51/46 Wodzinski Michał 1m0p;
52/29 Wolny Franciszek 2m127p; 53/5 Wróbel Wojciech 2m150p; 54/27 Wypych Józef (Łuczak) 2m150p; 55/17 Zataj Walenty 2m175p; 56/10 Zawierta Andrzej 2m165p; 57/33 Złoty Izrael 2m162p; 58/2 Żurek Adam 1m0p.
···
Razem 1-58, 98m97p

 W Tabelach Likwidacyjnych dla obu „ wsi” Poduchownych uderza wielka ilość ludności bezrolnej, która otrzymała mikroskopijne przydziały gruntów - od niecałej morgi do dwóch mórg z okładem. Na 90 osób tylko sześciu posiadało wypełnione rubryki w Tabelach informujące o posiadaniu przez nich gruntów zabudowanych, co wskazuje na kategorię ludności zwanej zagrodnikami. Jest to szóstka z Wójcina Poduchownego Starego, posiadająca co najmniej 4 – 7 mórg.  Natomiast ponad osiemdziesiąt osób z tych wykazów - to komornicy mieszkający gdzieś kątem u zamożniejszych rolników i imający się różnych zajęć typowych dla pracowników najemnych na wsi, którzy musieli zdobywać środki na opłacenie „komornego” i na wyżywienie.  W tym gronie znajdowało się 13 samotnych kobiet. W wykazach umieszczonych zostało wiele nazwisk, jakich do tej pory nie widzieliśmy w Wójcinie. Być może pojawili się oni kiedyś jako sezonowi robotnicy i tutaj już pozostali.

    Spłachetki ziemi, jakie otrzymywali bezrolni włościanie w Wójcinie były niewielkie, a car rozdawał tymczasem wielkie majątki swoim generałom w nagrodę za zwycięstwa nad powstańcami. Ponieważ wójcińskie ziemie „Poduchowne” długo pozostawały do końca nierozdysponowane, więc w 1868 roku dwudziestu czterech rolników złożyło pismo do Komisji Włościańskiej Rewiru VII w powiecie wieluńskim z prośbą o przydzielenie im ich na własność (JMŁ 35). Na piśmie krzyżykami podpisali się, zobowiązując się do ponoszenia wszelkich podatków, jakie im „Wysoki Rząd naznaczy”:

1.Białek Jakub, 2.Cichosz Franciszek, 3.Cichosz Józef, 4.Cierkosz Maciej, 5.Felusiak Jan, 6.Gąszczyńska Elżbieta, 7.Honcel Michał, 8.Jochymski Aleksander, 9.Jochymski Józef, 10.Krzychała Franciszek, 11.Kubiak Piotr, 12.Kurzyńska Marianna, 13.Łuczak Błażej, 14.Maślanka Anna (Maślunczyna), 15.Mączka Tomasz, 16.Przymrownik Jacenty, 17.Radzymińska Julianna, 18.Stanik Pelagia (Staniczka), 19.Stasiak Biblianna (Stasieczka), 20.Witkowski Jakub, 21.Wróbel Józef, 22.Wróbel Karol, 23.Żurek Franciszka (Żurczyna), 24.Żurek Józef (JMŁ 36).

 Wymienieni włościanie prosili cara o przydzielenie im: 

„takiej ilości gruntów, z której mniej więcej mogliby się utrzymać, gdyż na trzech lub czterech zagonkach ciężko się utrzymać, z powodu, że nawet małego baraku pobudować by nie można było”.